Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 2025/4441 E., 2025/5597 K. sayılı kararı

T.C.

Yargıtay

9. Hukuk Dairesi

2025/4441 E., 2025/5597 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2023/1826 E., 2025/320 K.

İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 40. İş Mahkemesi

SAYISI : 2019/451 E., 2023/130 K.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işveren nezdinde 15.07.2011 tarihinde çalışmaya başladığını, işe başlatılırken yürürlükte olan ......... Dönem Toplu İş Sözleşmesinin 38/a maddesine aykırı olarak 9. dereceden işe başlatıldığını, davacının endüstri meslek lisesi mezunu olduğunu, ayrıca daha önce torna tesviye elemanı olarak dava dışı iş yerlerinde çalışmasının bulunduğunu, toplu iş sözleşmesi hükmü gereğince mezuniyetinin ve önceki çalışmalarının dikkate alınarak ücret derecesinin belirlenmesi gerektiğini, bu nedenle ücret, ikramiye ve ilave tediyelerinin eksik saat ücreti üzerinden hesaplanarak ödendiğini ileri sürerek ve fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, davacının ücret derecesinin tespiti ile ücret farkı, ikramiye farkı ve ilave tediye farkı alacaklarının faizleriyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının 15.07.2011 tarihinde tornacı olarak işe alındığını, işe başlatılırken davacının kendi el yazısı ile düzenlediği tutanağa göre ...Sanayi AŞ'de daimi olarak tornacılık yapmadığının belirtildiğini, bu nedenle 9. dereceden işe başlatıldığını, 21.12.2012 tarihinde sendika ile protokol imzalandığını, protokolün geçici 3. maddesine göre hatalı ücret derecesinden işe başlatılanların 23.03.2012 tarihine kadar müracaat etmesinin kararlaştırıldığını, davacının 15.03.2012 tarihinde müracaat ettiğini ancak protokol gereği 01.03.2011 tarihinden önce işe alınanların müracaat edebileceğinin belirtildiğini, davacının müracaatının protokole uygun olmadığını, davacının belirlenen ücret derecesinin toplu iş sözleşmesi hükümlerine uygun olduğunu beyanla davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacının 15.07.2011 tarihinden beri davalı Bakanlık nezdinde çalıştığı, davacının sendika üyesi olduğu ve toplu iş sözleşmesinden yararlandığı, davacının yürürlükteki ...........Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine göre eğitim durumu ve mesleki tecrübesi bakımından 13. ücret derecesine göre işe başlatılması gerektiği, davalı yanında işe başlamadan önce tornacı olarak çalıştığı, bilirkişi tarafından hesaplanan ücret farkı alacak hesaplamalarının isabetli olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacının endüstri meslek lisesi mezunu olduğu, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarından ve çalışma belgelerinden 01.12.2006-06.12.2007 tarihleri arasında ... San. Tic. Şirketinde ............olarak 1 yıl 6 gün, 10.12.2007-30.06.2011 tarihleri arasında ...Sanayi AŞ'de bakım İşçisi (................) olarak 3 yıl 6 ay 21 gün olmak üzere toplam 4 yıldan fazla çalışmasının olduğu gerekçesi ile davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili temyiz dilekçesinde;

1. Davacının talep etmiş olduğu alacakların zamanaşımına uğradığını,

2. Davacının kendi el yazısı ve imzasının bulunduğu tutanak ile ...Fabrikasında daimi olarak tornacılık yapmadığını kabul ettiğini,

3. Davacının tespit talebine dayanak protokolün 01.03.2011 tarihinden önce işe alınan işçileri kapsadığını,

4. Davacının başlatıldığı ücret derecesinin usulüne uygun olduğunu ileri sürmüştür.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Uyuşmazlık, davacı işçinin davalı yanında çalışmasından önceki iş yerlerindeki yapmış olduğu iş ile davalı yanında fiilen yaptığı işin uyumlu olup olmadığı ve buna bağlı olarak toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre olması gereken kademe ve derecenin tespiti ile fark alacak taleplerinin ispatı noktasındadır.

1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Davalı ile............ Sendikası arasında imzalanan ............Toplu İş Sözleşmesi'nin "Onüçüncü Ücret Derecesinden İşe Alınacak İşçiler" başlıklı 38/a maddesi; "Bu ücret derecesinde aşağıda yazılı eğitim, öğretim ve iş hayatı bulunanlar alınır. Mesleğinde en az üç yıl çalışmış Teknik lise ve dengi okul mezunları ile en az dört yıl çalışmış ve bu hususta belge almış Endüstri Meslek Lisesi ve dengi teknik okul mezunları,..." hükmünü içermektedir.

Somut olayda davacı, endüstri meslek lisesi mezunu olup daha önce torna tesviye elemanı olarak çalışması bulunması rağmen ........... Dönem Toplu İş Sözleşmesinin 38/a maddesine aykırı olarak 13 yerine 9. dereceden işe başlatılmasının hatalı olduğunu ileri sürmüş, İlk Derece Mahkemesince davalı bünyesinde işe başlamadan önce tornacı olarak görev yapan davacının 13. dereceden işe başlatılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bölge Adliye Mahkemesince de Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarından ve çalışma belgelerinden davacının tornacı olarak 4 yıldan fazla çalışmasının bulunduğu gerekçesi ile davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Ancak varılan sonuç dosya kapsamı ile örtüşmemektedir.

Davacı dava dilekçesi ekinde iki adet çalışma belgesi sunmuş, Mahkemelerce bu belge içerikleri de dikkate alınarak davacının tornacı olarak görev yaptığı değerlendirilmiştir. Söz konusu belgelerde davacının 01.12.2006-06.12.2007 tarihleri arasında ... San. Tic. Şirketinde CNC torna bölümünde çalıştığı, 10.12.2007-30.06.2011 tarihleri arasında ...Sanayi AŞ'de bakım işçisi (torna-tesviye) olarak çalıştığı yazılıdır. Ancak dosya kapsamında 14.07.2011 tarihli tutanak mevcut olup bu tutanak ile ilgili herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Davacı işe başlatılırken ücret derecesinde tereddüt oluşması üzerine düzenlenen 14.07.2011 tarihli tutanakta; davacının ...Sanayi AŞ'de daimi olarak tornacılık yapmadığını, bakım işçisi olarak çalıştığını, tornacı olarak çalışan işçiler bulunmadığında kendisinin tornacılık yaptığını beyan ettiği ve tutanağın davacı ile birlikte tutanağı düzenleyen kişilerce imzalandığı görülmektedir.

Davacı işçinin sunmuş olduğu çalışma belgesinde yer alan "bakım işçisi (torna-tesviye)" ibaresi ile davacının kendi imzasını içeren 14.07.2011 tarihli tutanak birlikte değerlendirildiğinde; ...Sanayi AŞ'de torna-tesviye bölümünde tornacı değil bakım işçisi olarak çalıştığı kabul edilmelidir. Bu durumda meslek lisesi mezunu olan davacının, davalı Millî Savunma Bakanlığı nezdinde işe girinceye dek sadece 01.12.2006-06.12.2007 tarihleri arasında tornacı olarak çalıştığı tespit edilebildiğinden, meslekte en az dört yıl çalışmış ve bu hususta belge almış olma koşulunu sağladığı kanıtlanamamıştır. Mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken, toplu iş sözleşmesi hükmündeki koşulların sağlandığı kabul edilerek derece tespiti yapılması ve fark alacaklara hükmedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

30.06.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.