Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 2016/31291 E., 2020/15994 K. sayılı kararı

T.C.

Yargıtay

9. Hukuk Dairesi

2016/31291 E. , 2020/15994 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:

Davacı işveren, davalı işçinin promosyon elemanı olarak 09.11.2012 tarihinden beri çalışmakta olduğunu, işini yerine getirebilmesi için ... Otomotiv Ticaret A.Ş.'den kiralanan ... plakalı aracın 19.11.2012 tarihinde teslim tutanağı düzenlenerek davalıya teslim edildiğini, işveren tarafından tahsis edilen işbu aracın ne amaçlarla ve ne şekilde kullanılacağı ile kaza yapması halinde yapılması gereken işlemlerin neler olduğu hususlarında taraflar arasında protokol imzalandığını, imzalanan protokolün ''Araç Teslimi ve Sorumluluk'' başlıklı bölümün 2, 3 ve 4. maddeleri ile ''Araç Kullanma Esasları'' başlıklı 6. maddesinde bu hususlarda düzenlemeler olduğunu, davalının 30.12.2012 tarihinde mesai saatleri dışında ve kişisel amaçları doğrultusunda aracı alkollü olarak kullanması nedeniyle trafik kazası yaptığını, aracın pert olduğunu, kaza tespit tutanağında yasal sınırların üzerinde 0,73 promil alkollü olduğunun tespit edildiğini, davalının alkol alarak ağır kusurlu şekilde araç kullanması sonucu meydana gelen kaza sonrasında işveren tarafından gerekli indirimler yapıldıktan sonra ... Otomotiv Ticaret A.Ş. 'ne 25.169,50 TL ödendiğini ileri sürerek, davalının işverene verdiği bu zarar sebebi ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 25.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Davalı Cevabının Özeti:

Davalı işçi, kaza tespit tutanağında tek taraflı maddi hasarlı trafik kazasına sebebiyet verdiğinin ve yapılan ölçümde 0,73 promil alkollü olduğunun tespit edildiğini, kaza sonrasında alkollü araç kullanmaktan dolayı Lüleburgaz 2. Sulh Ceza Mahkemesi'nin 2013/88 Esas sayılı dosyası ile yapılan yargılamada beraat ettiğini, bu nedenle alkol nedeni ile kaza yaptığı yönündeki iddiayı kabul etmediğini, yerleşik Yargıtay İçtihatlarına göre hasarın salt alkolün etkisi altında meydana gelip gelmediğinin saptanması gerektiğini ve sürücünün alkollü olmasının yalnız başına hasarın teminat dışında kalmasını gerektirmediğini, araç teslimine ilişkin protokolün “A” bölümünün 4. maddesine göre sorumluluğunun sigorta limitinin aşılması halinde başlayacağını, zarar görenlerin zararın tazminini öncelikle sigorta şirketinden talep etmesi ve reddi halinde sigorta şirketini dava ederek tahsili yoluna başvurmaları gerektiğini, ancak limitin aşılması durumunda şahsından talepte bulunulabileceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporlarına dayanılarak, dava konusu zarara sebep olan kazada davalı işçinin %100 kusurlu olduğu ve işverenin zararını karşılaması gerektiğine yönelik gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Temyiz:

Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.

Gerekçe:

1.Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.

2. Davalı işçinin, işverence kendisine teslim edilen araçla kaza yapması sebebi ile oluşan işveren zararı ve bu zarardan davalının sorumlu olup olmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.

Somut olayda; davacı işveren işyerinde çalışmaya başlayan davalıya dava dışı şirketten kiralanmış olan ... plakalı aracın 19.11.2012 tarihinde teslim edildiği, taraflar arasında araç teslimi ile ilgili protokol düzenlendiği, davalının kendisine teslim edilen araçla 30.12.2012 tarihinde %100 kusurlu olarak 0,73 promil alkollü iken kaza yaptığı, kazanın tek taraflı, yaralanmalı ve maddi hasarlı bir kaza olduğu, kaza sebebi ile davacı işverenin aracı kiraladığı dava dışı şirkete 25.169,50 TL ödeme yaptığı dosya kapsamı ile sabittir.

Taraflar arasındaki protokolde aracın şirket amaçlarına uygun olarak kullanılmasının esas olduğunun belirtildiği, protokolün “Araç Teslimi ve Sorumluluk” başlıklı bölümünün 4. maddesinde “Araçlarda trafik sigortası dışında ayrıca kasko poliçelerinde de ihtiyari mali sorumluluk limiti bulunduğundan kusurlu olarak bir kazaya sebebiyet verilmesi ve zararın sigortaların ödeme sınırını aşması durumunda kullanıcı kusuru oranında sigorta limitini aşan zarardan sorumludur.” ve “ Araç Kullanma Esasları” başlıklı bölümünün 6. maddesinde “Alkollü araç kullanmanın kullanıcı ve 3. kişiler açısından hayati tehlike arz etmesinin yanında alkollü araç kullanmanın ehliyetin alınmasına, mahkemece kullanıcının cezalandırılmasına, sigorta şirketlerinin alkollü araç kullanma halinde tazminat ödememeleri sebebiyle kullanıcının şahsen tazminatla sorumlu olmasına ve nihayetinde hizmet akdinin haklı sebeple feshine yol açabileceği unutulmamalıdır.” hükümlerine yer verildiği; “ Kaza Halinde Yapılması Gereken İşlemler ” başlıklı bölümünde ise herhangi bir kaza halinde protokolde belirtilen işlemlerin yapılmaması ve sigorta şirketlerinin ödeme yapmaması halinde hasar bedelinin şirketin ve kullanıcının şahsi sorumluluğunda kalacağının dikkate alınması gerektiği belirtilerek kaza halinde yapılması gereken işlemlerin sıralandığı anlaşılmaktadır.

Kazanın münhasıran alkolün etkisi altında gerçekleşip gerçekleşmediğinin tespitine dair Adli Tıp Trafik Dairesi uzmanı, nörolog ve avukattan oluşan bilirkişi kurulu raporunda, kazanın münhasıran alkolün etkisi altında gerçekleştiğinin söylenemeyeceği; ancak, davalının yolun icap ve şartlarına uygun süratle seyretmediği, emniyetli mesafeden takip yapmadığı, önündeki araç yoldan çıkınca direksiyona hakim olarak kaplama üzerinde kalması lazımken bunlara uymadığı ve Karayolları Trafik Kanunu’nun 47/d ve 52/c maddelerini ihlal ettiği, kazada tamamen kusurlu olduğu belirtilmiştir.

Lüleburgaz 2. Sulh Ceza Mahkemesi'nin 2013/88 esas ve 20137310 karar sayılı dosyasında, davalı hakkında alkol ve uyuşturucu maddenin etkisi altındayken araç kullanma suçundan kamu davası açıldığı, davanın beraatle sonuçlandığı ve hükmün kesinleştiği anlaşılmaktadır.

Davalının kaza yaptığı aracın sigortalı olduğu ... Sigorta A.Ş. tarafından araca ait ... ve ... nolu ZMS sigorta poliçelerinin bulunduğu, ancak her iki poliçeden de sigorta şirketine başvuru olmadığından hasar dosyasının bulunmadığı bildirilmiştir.

Taraflar arasındaki protokolde, alkollü araç kullanma halinde sigorta şirketinin ödeme yapmaması durumunda şahsen sorumluluğa gidilebileceği ve kusurlu olarak bir kazaya sebebiyet verilmesi ve zararın sigortaların ödeme sınırını aşması durumunda kullanıcının kusuru oranında sigorta limitini aşan zarardan sorumlu olacağı hususları düzenlenmiştir. Somut olay bakımından öncelikle; davalının yaptığı kaza sebebi ile işverenin gerçek zararı tespit edilmelidir. Dosyadaki bilirkişi raporu gereğince kazanın münhasıran alkolden kaynaklı olduğu sabit olmadığına göre; sigorta poliçeleri limiti ile sigorta şirketinin sorumlu olduğu kabul edilmeli ve davalının kazada %100 kusurlu olması sebebi ile sigorta limitini aşan kısımdan sorumlu tutulmalıdır. Davacının gerçek zararı tespit edilmeden ve sigorta poliçeleri getirtilip sigorta limitlerini aşan bir zarar olup olmadığı belirlenmeden, işverenin aracı kiraladığı şirkete ödediği tutardan davalının sorumlu tutulması isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.

Sonuç:

Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 12/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.