Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 2023/3912 E., 2023/5837 K. sayılı kararı

T.C.

Yargıtay

2. Hukuk Dairesi

2023/3912 E., 2023/5837 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2022/2011 E., 2023/287 K.

KARAR : Esastan ret

İLK DERECE MAHKEMESİ : Küçükçekmece 7. Aile Mahkemesi

SAYISI : 2022/820 E., 2022/1194 K.

Taraflar arasındaki tanıma ve tenfiz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı asıl tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı asıl tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 19 Ocak 2006 tarihinde Rusya St. Petersburg' da evlendiklerini, davalı tarafından Azerbaycan'da boşanma davası açıldığını, kadının davayı kabul ettiğini, Azerbaycan Bakü ... ...İlçe Mahkemesi'nin Dava No. 2 (004) - 2914/2021 sayılı karar gereğince 20.05.2021 tarihinde tarafların boşanmalarına hükmolunduğunu, mahkemenin kararının 21.06.2021 de kesinleştiğini, ortak çocukları olan Yasmina Abdullayev, ... ve... için mahkeme tarafların da mutabakati ile çocukların anneleri olan davacı müvekkilinin yanında kalmasına karar verdiğini belirterek Azerbaycan Bakü ... ...İlçe Mahkemesi'nin Dava No. 2 (004) - 2914/2021 sayılı, 21.06.2021 kesinleşme tarihli boşanma kararının ve velâyet hükümlerinin Türkiye’de tanınmasına ve tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

II. CEVAP

Davalı erkeğe dava dilekçesi usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş olup davalı tarafından yasal süresinde cevap dilekçesi verilmemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda; tarafların boşandıklarına dair Azerbaycan Bakü ... ...İlçe Mahkemesi'nin 20.05.2021 tarih ve Dava No. 2 (004) - 2914/2021 sayılı, 21.06.2021 kesinleşme tarihli kararın Türk kamu düzenine aykırı bir yönünün bulunmadığını, boşanma ilamının aslı, yeminli tercümanca tercüme edildiğini ve yetkili makamlarca onandığını, bahse konu kararın kesinleştiğine ilişkin şerh yazısının aslı ve kesinleşme şerhine ilişkin yeminli tercümesinin bulunduğunu belirterek davanın kabulü ile,Rusya Uyruklu ...ve ...'den olma, 03.06.1986 doğumlu, davacı ... ile Azerbeycan Uyruklu Zireddin ve ...'den olma 27.10.1979 doğumlu, ...'nın boşandıklarına dair Azerbaycan Bakü ... ...İlçe Mahkemesi'nin 20.05.2021 tarih ve Dava No. 2 (004) - 2914/2021 sayılı, 21.06.2021 kesinleşme tarihli kararın tanınmasına ve tenfizine, tarafların ortak çocukları 07.02.2007 doğumlu ..., 01.01.2010 doğumlu ..., 28.12.2014 doğumlu...' in Anneleri ...' nın yanında kalmalarına dair Azerbaycan Bakü ... ...İlçe Mahkemesi'nin 20.05.2021 tarih ve Dava No. 2 (004) - 2914/2021 sayılı, 21.06.2021 kesinleşme tarihli kararın tanınmasına ve tenfizine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı erkek hükmün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek, kadının tanıma ve tenfiz davasında hukuki yararı olmadığını ve kararda velâyete ilişkin düzenleme bulunmadığını belirterek kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre usul ve kanuna uygun olması gerekçesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ( 6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince davalı erkeğin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı erkek temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı erkek , istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrarla kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek hükmün tamamı yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, yabancı mahkeme kararının tanınması ve tenfizinin usul ve kanuna uygun olup olmadığı, İlk Derece Mahkemesince dosya üzerinden hüküm kurulmasının usul ve kanuna uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (5718 sayılı Kanun) 54 üncü , 55 inci maddesinin ikinci fıkrası ve 58 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1.Dava, yabancı mahkemece verilen boşanma kararının ve velâyet hükümlerinin tanınması ve tenfizi isteğine ilişkin olup, 23.06.2022 günü açılmış, Mahkemece, tanıma istemine ilişkin dava dilekçesi davalıya tebliğ edilmiş ancak duruşma açılmaksızın dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 07.10.2022 tarihinde tanıma ve tenfiz kararı verilmiştir.

2.Tanıma ve tenfiz istemine ilişkin dava dilekçesinin duruşma günü ile birlikte karşı tarafa tebliği zorunludur. Sadece ihtilafsız kaza kararlarının tanınması ve tenfizinde tebliğ hükmü uygulanmaz. İstem, basit yargılama usulü hükümlerine göre incelenerek karara bağlanır. 5718 sayılı Kanun'un 55 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, karşı taraf tenfiz ve tanıma şartlarının bulunmadığını veya yabancı mahkeme ilamının kısmen veya tamamen yerine getirilmiş yahut yerine getirilmesine engel bir sebep ortaya çıkmış olduğunu öne sürerek itirazda bulunabilir. Tanınması istenen yabancı ilâm, ihtilafsız kazaya ilişkin olmadığına göre, davalıya, duruşma günü tebliğ edilmeden, varsa itirazlarını bildirme hakkı tanınmadan ve basit yargılama usulüne ilişkin usulî işlemler yerine getirilmeden işin incelenip karara bağlanması usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2.İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Bozma sebebine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığını,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

30.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.