Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 2023/2488 E., 2023/5587 K. sayılı kararı
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin 23.11.2023 tarihli, 2023/2488 E., 2023/5587 K. sayılı kararı
T.C.
Yargıtay
2. Hukuk Dairesi
2023/2488 E., 2023/5587 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3411 E., 2023/10 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 9. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/493 E., 2022/558 K.
Taraflar arasındaki anlaşmalı boşanma protokolünden kaynaklanan tapu iptali ve tescili ve alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulü ile anlaşmalı boşanma protokolünde belirtilen davalı adına kayıtlı taşınmazın 1/2 hissesinin iptali ile davacı adına tesciline, 45.000,00 TL araç bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine ve fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir. Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulü ile kararın kaldırılmasına ve dosyanın, kararda belirtilen eksiklikler giderildikten sonra karar verilmek üzere, İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulü ile anlaşmalı boşanma protokolünde belirtilen davalı muris adına kayıtlı taşınmazın 1/2 hissesinin iptali ile davacı adına tesciline, 125.000,00 TL araç bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalı mirasçılarından ortaken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine ve fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ve davalı mirasçılarından... ve Adelina vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı mirasçılarından... ve Adelina vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı vekili dava dilekçesinde; tarafların anlaşmalı olarak boşandıklarını, boşanma protokolü uyarınca davalının davacıya marka ve modeli taraflarca belirlenecek bir araba alma ve "......" adresli taşınmazın 1/2 hissesini kredi ödemeleri bittikten sonra davacıya devretme borcu altına girdiğini, taşınmazın kredi borcunun bitip bitmediği bilinmediğinden davacıya noter aracılığıyla ihtarname gönderildiğini, ihtarnameye davalı tarafından verilen cevapta taşınmazın kredi ödemesinin 10.05.2018 tarihinde biteceğinin ve davalıya hastalık teşhisi konması sebebiyle taahhüt edilen aracın ileride maddî gücü olunca alınacağının belirtildiği ve böylelikle davalının boşanma protokolünden kaynaklı borçlarını ödemekten imtina ettiği iddia edilerek ve şimdilik 30.000,00 TL belirsiz alacak davası açtıklarını belirterek; boşanma protokolünde belirtilen taşınmazın 1/2 hissesinin iptali ile davacı adına tesciline ve mahkemece belirlenecek ortalama bir aracın parasal değerinin, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte, davalıdan alınarak davacıya verilmesine hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
2.Davacı vekili 25.06.2019 tarihli dilekçesinde; dava dilekçesinde talep konusu arabanın marka ve modelinin mahkemece belirlenmesinin talep edildiğini ancak 18.06.2019 tarihli duruşmada, bu belirlemenin davacı tarafından yapılması gerektiğinden bahisle, davacının talep sonucunu açıklanmasına karar verildiğini belirterek ortalama bir aracın parasal değerinin 125.000,00 TL olarak belirlenmesini ve bu miktara dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasını talep etmiştir.
3.Davacı vekili 23.11.2021 tarihli ıslah dilekçesi ile 125.000,00 TL olarak belirlenen araç değerini 346.500,00 TL'ye çıkardıklarını bildirmiş ve bu değerin 125.000,00 TL'sine dava tarihinden kalan kısmına da ıslah tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı asıl cevap dilekçesinde; kendisine lenf kanseri teşhisi konulduğunu, hastalığı sebebiyle işsiz kaldığını ve ekonomik olarak sarsıldığını, davacıya araba alacak maddî gücünün bulunmadığını, hisse devrinin zorlukları ve masraflı olması sebebiyle tarafların ortak aldıkları karar ile taşınmazın satılacağını ve bedelinin 1/2'sinin davacıya verileceğini, evde davacının oturduğunu ve evin satışı konusunda hangi emlakçıdan hizmet alınacağı konusunda tarafların anlaşamadıklarını iddia ederek; davanın reddine hükmedilmesini talep etmiştir.
2. Davalı asıl 19.11.2021 tarihinde ölmüş; ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 03.01.2022 tarihli ve 2021/1848 Esas, 2022/7 Karar sayılı kararı ile...... ... ve ...nin mirasçı oldukları hükme bağlanmış ve ... 8. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 22.03.2022 tarihli ve 2022/60 Esas, 2022/468 Karar sayılı kararı ile işbu davanın taraflarının ortak çocuğu olan ...yi işbu davada temsil etmek üzere temsil kayyımı atanmasına karar verilmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 26.11.2019 tarihli ve 2018/329 Esas, 2019/882 Karar sayılı kararı ile; davalının anlaşmalı boşanma protokolünden kaynaklı taşınmaz hisse devri ve araç alımı borcunu yerine getirmediği ve mahkemece dürüstlük kuralları ve hakkaniyet ilkesi çerçevesinde aracın değerinin 45.000,00 TL olarak belirlendiği gerekçesiyle; davanın kısmen kabulü ile anlaşmalı boşanma protokolünde belirtilen davalı adına kayıtlı taşınmazın 1/2 hissesinin iptali ile davacı adına tesciline, 45.000,00 TL araç bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine ve davacı yararına 18.250,00 TL vekâlet ücretine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili araç bedelinin düşük belirlendiğini ve bu konuda bilirkişi raporu alınmadığını belirterek reddedilen talepleri yönünden; davalı vekili lenf kanseri tedavisi gören davalının 45.000,00 TL araç bedelini ödemeye maddî durumunun el vermediğini, davacının taşınmazın satımını istemediğini, maddî sıkıntılar sebebiyle hisse devrinin yapılamadığını ve mahkemece evin kredi borcunun bitip bitmediğinin araştırılmadığını belirterek davanın reddi istemiyle istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. Bölge Adliye Mahkemesinin 05.07.2021 tarihli ve 2020/695 Esas, 2021/1616 Karar sayılı kararı ile; maktu harca tâbi anlaşmalı boşanma protokolüne dayalı tapu iptali ve tescili ile alacak davalarında maktu vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği, mahkemece kabul edilen araç bedelinin nasıl tespit edildiğinin açıklanmadığı, kararın bu yönden denetime elverişli bulunmadığı, anlaşmalı boşanma protokolünde taşınmazın hisse devrinin kredi borcunun bitiminden sonra yapılmasının kararlaştırıldığı ancak kredi borcunun bitip bitmediğinin belli olmadığı ve kabule göre araç bedeli konusunda faiz talebi bulunmasına rağmen bu konuda bir değerlendirme yapılmadığı gerekçesi ile; başvuruların kabulü ile kararın kaldırılmasına ve dosyanın kararda belirtilen eksiklikler giderildikten sonra karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın anlaşmalı boşanma protokolünden kaynaklı tapu iptali ve tescili davası ile alacak davası olduğu, anlaşmalı boşanma protokolünde taşınmazın 1/2 payının devrinin kredi borcunun bitimi sonrasında yapılmasının kararlaştırıldığı, kredi borcunun 10.05.2018 tarihinde bittiği, işbu davanın ise 21.12.2018 tarihinde açıldığı, davanın açılması ile davalının temerrüde düştüğü, anlaşmalı boşanma protokolü uyarınca taşınmazın yarı hissesinin davacı adına tescili gerektiği, davacının davalıya çektiği noter ihtarı ile anlaşmalı boşanma protokolünde taahhüt edilen aracın alınmasını talep ettiği, davalının ihtarname ile temerrüde düştüğü, davacının 25.06.2019 tarihli dilekçesi ile dava tarihi itibariyle devri gereken aracın "ortalama 125.000,00 TL değerinde, hatchback nitelikte, giriş/orta segment, 0 km araç" olarak belirlendiği, davacının ıslah dilekçesi ile aracın "346.500,00 TL değerinde, Ford Focus 2021 model, 0 km, benzinli, 1499cc motor hacminde" olduğunun belirtildiği, davacının 25.06.2019 tarihli dilekçesi ile çeşit borcunu parça borcu haline getirdiği ve kısmi ıslah imkânının bulunmadığı gerekçesi ile; davanın kısmen kabulü ile "... ili Muratpaşa ilçesi Alan Mahallesi 11111 ada 4 parsel C Blok 5. Kat No:12" sayılı taşınmazın davalı muris adına kayıtlı hissesinin 1/2'sinin iptali ile davacı adına tesciline, araç bedeli olan 125.000,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı mirasçılarından ortaken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemlerin reddine ve davacı yararına 5.100,00 TL vekâlet ücretine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili ve davalı mirasçılarından... ve Adelina vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili katılma yoluyla istinaf dilekçesinde özetle; ıslah dilekçesi doğrultusunda karar verilmemesinin usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek; kararın reddedilen talepler yönünden kaldırılarak davanın tamamen kabulüne karar verilmesi istemiyle istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı mirasçılarından... ve Adelina vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalının ölmesi sebebiyle mirasçılarına husumet yöneltilemeyeceğini, davacının taşınmazın satımına olumlu yaklaşmaması ve maddî zorluklar sebebiyle hisse devrinin yapılamadığını, davacının davayı iki kez ıslah ettiğini ve davalı mirasçılarının ekonomik durumunun iyi olmaması sebebiyle araç bedeline hükmedilmesinin doğru olmadığını belirterek; kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi istemiyle istinaf buşvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile; davacı vekili ile davalı mirasçılarından... ve Adelina vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı mirasçılarından... ve Adelina vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı mirasçılarından... ve Adelina vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, anlaşmalı boşanma protokolünden kaynaklanan tapu iptali ve tescili ve alacak davasının kabulünün usul ve kanuna uygun olup olmadığı, yargılamanın devamı sırasında ölen davalının mirasçılarına husumet yöneltilip yöneltilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı, 194 üncü, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6 ncı, 166 ncı maddesinin üçüncü fıkrası.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı mirasçılarından... ve Adalina tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.