Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 2024/5877 E., 2025/3836 K. sayılı kararı

T.C.

Yargıtay

11. Hukuk Dairesi

2024/5877 E., 2025/3836 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2021/1087 E., 2024/1395 K.

HÜKÜM : Esastan ret

İLK DERECE MAHKEMESİ: İskenderun Asliye Ticaret Mahkemesi

SAYISI : 2017/324 E., 2021/10 K.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

KARAR

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; tarafların ağırlıklı olarak muz olmak üzere meyve ithalatı hususunda anlaşma yaptıklarını, muhtelif tarihlerde Ekvador merkezli dava dışı ... S.A. ünvanlı şirketten meyve ithal edip ithal ettiği meyvelerin davalı tarafa satışının yapıldığını, dava konusu alacağın kaynağının bu işlemlere dayandığını, mevcut ticari ilişki kapsamında düzenlenen faturalar konşimento ve taşıma belgelerinin dosya ekinde bulunduğunu, bu kapsamda davalı tarafa 126 adet fatura düzenlendiğini, davalı tarafa düzenlenen faturaların 1.722.370,00 USD olduğunu, bir kısım tahsilatlar sonrası bakiye tutarın 964,020,00 USD olduğunu belirterek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile alacağın şimdilik 100,000,00 USD kısmının fatura tarihlerinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; taraflar arasında düzenlenmiş alım satım sözleşmesinin bulunmadığını, İran ve Irak'ta faaliyet gösteren ... GRUP adlı alıcının davacıdan satın aldığı malların Mersin veya İskenderun limanlarına geldiğini ve Iran veya İran'a karayolu ile sevk edildiğini, bu devletlere uygulanan ambargo ve yaşanan kargaşa nedeni ile yapılan ticaretin bedelinin resmi bir şekilde tahsil edilemediğini, tahsilatın değişik yöntemlerle yapıldığını, özellikle Dubai'de bulunan döviz bürolarından yapıldığını, davacı şirket ile ... GRUP şirketi anlaşarak davalı şirketi seçtiklerini, malların davalı şirkete gönderildiğini ve davalı tarafından malları dava dışı şirket adına diğer devletlere gönderdiğini, müvekkil firmanın sadece lojistik ve sevkiyat bedellerini tahsil ettiğini, malların asıl alıcısının ... GRUP şirketi olduğunu, malların alıcısının gerçekte davalı taraf olmadığını, bu ticarette müvekkil şirketin hiçbir sorumluluğunun bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalının ticari kayıtlarında; 2015 yılında davalıya 353.500,00 USD tutarlı hizmet faturası ve 1.760.995,37 USD tutarlı mal faturası düzenlendiği, 120.000,00 USD tutarlı nakit ödeme yapıldığı şeklinde kayıt bulunduğu, davacının menfaatlar toplamının 2.234.495,37 USD olarak hesaplandığı, kayıtlara göre davacıya 704.850,00 USD banka ödemesi yapıldığı, ithal edilen malların yurt dışına ithal edilmesi ile yurtdışı alıcılardan Fajr Taleb Co. tarafından ödenen 142.306,57 USD ve Sanat Kaspıan’dan 1.387.338,80 USD’nin doğrudan davacı taraf hesapları ile ilişkilendirilerek hesapların kapatıldığı şeklinde defter kayıtlarının bulunduğu, bu hali ile davacı tarafın davalı taraftan alacaklı olmadığı kayıtlara işlenmişse de davalı tarafından ödeme belgelerinin sunulmadığı, yine davalı kayıtlarında banka kanalı ile yapıldığı kaydedilen ödemelere ilişkin bu ödemelerin bankalar hesabının görülemediği, vergi dairesi kayıtları ile davalı ticari kayıtlarının uyumlu olmadığı, bu suretle davalı kayıtlarının hükme esas alınamayacağı, yine her ne kadar davalı taraf gerçek mal alıcısının kendileri olmadığını iddia etmişse de borç alacak ilişkisinin malı satan davacı ile malların Türkiye'de ki alıcısı olan davalı arasında olduğunun dosyada mevcut faturalar, konşimento ve gümrük belgelerinden anlaşıldığı, bu hali ile davacının yapılan yargılama sonucu 964.020,00 USD alacaklı olduğu gerekçesiyle davacının talebi ile bağlı kalınarak davanın kabulüne, 100.000,00 USD'nin temerrüt tarihi olan 06/06/2016 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarınca USD cinsinden açılmış 1 yıllık vadeli mevduat hesabına uygulanan en yüksek faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm, davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.

IV. İSTİNAF

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Dava ve Hukuki Nitelendirme

Dava, ticari alım satıma dayanan alacak istemine ilişkindir.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılma... göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanı... varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanma... karar vermek gerekmiştir.

VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMA..., aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 29.05.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.