ÖZEL İZİNDEN DÖNMEMEK VEYA GEÇ DÖNMEK SURETİYLE FİRAR VE SONUÇLARI

5275 sayılı kanunun özel izin başlıklı 95. Maddesinde; Açık ceza infaz kurumlarında bulunanlarla kapalı ceza infaz kurumunda olup da açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazananlara, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini veya güçlendirmelerini ve dış dünyaya uyumlarını sağlamak amacıyla kurum en üst amirinin önerisi ve Cumhuriyet Başsavcılığının onayı ile üç ayda bir, yol hariç yedi güne kadar izin verilebileceği düzenlenmiştir.

Peki izne gönderilen hükümlü izin müddeti sonunda infaz kurumuna dönmez ya da geç dönerse ne olacaktır? Sorunun cevabı İnfaz Kanununun 97. Maddesindedir. Bu maddeye göre;" İzinden dönmeyen veya iki günden fazla bir süre geçtikten sonra dönen hükümlüler hakkında Türk Ceza Kanununun 292 nci ve izleyen maddelerinde yazılı hükümler uygulanır. İzin süresini iki gün veya daha az bir süre geçiren hükümlüler hakkında disiplin işlemi yapılır."

Bu hale göre; İzinden dönmeyen veya iki günden fazla bir süre geçtikten sonra dönen hükümlüler hakkında Türk Ceza Kanununun 292. Maddesi gereğinde firar suçundan adli işlem yapılmakla beraber 5275 sk.nun 44/3-ı maddesi gereğince disiplin işlemi de yapılacak ancak izin süresini iki gün veya daha az bir süre geçiren hükümlüler hakkında sadece 5275 sk.nun 44/2-l maddesi gereğince disiplin işlemi yapılacaktır.

DİSİPLİN YÖNÜNDEN SONUÇLARI

Açık cezaevinde iken izne ayrılıp dönmeyen ya da iki günden fazla süre geçtikten sonra dönen hükümlü hakkında 5275 sk.nun 44/3-ı maddesi gereğince 11-20 gün hücre cezası verilecek ayrıca Açık Cezaevlerine Ayrılma yönetmeliğinin 12/1-b maddesi gereğince kapalı kuruma iade edilecektir. Bu hükümlünün yönetmeliğin 13/2 maddesi gereğince yeniden açık kuruma ayrılabilmesi için hücre disiplin cezasını infaz etmesi bu cezanın 5275 sk.nun 48/4-f maddesi gereğince kaldırılması(11-20 gün hücre cezasının kaldırılma süresi infaz tarihinden itibaren 1 yıldır),bilahare hükümlünün tekrar iyi hali kazanması ve bir daha firar etmeyeceğine dair kanaat getirilmesi gerekir.

Açık cezaevinde iken izne ayrılıp izin süresini iki gün veya daha az bir süre geçiren hükümlü hakkında 5275 sk.nun 44/2-l maddesi gereğince 1-10 gün hücre cezası verilecek ayrıca Açık Cezaevlerine Ayrılma yönetmeliğinin 12/1-c maddesi gereğince kapalı kuruma iade edilecektir. Bu hükümlünün yönetmeliğin 13/1 maddesi gereğince yeniden açık kuruma ayrılabilmesi için hücre disiplin cezasını infaz etmesi bu cezanın 5275 sk.nun 48/4-f maddesi gereğince kaldırılması(1-10 gün hücre cezasının kaldırılma süresi infaz tarihinden itibaren 6 aydır),bilahare hükümlünün tekrar iyi hali kazanması gerekir.

Diğer yandan 5275 sk.nun 97/3 maddesi gereğince; İzinden dönmeyen veya iki günden fazla bir süre geçtikten sonra dönen hükümlülere bir daha özel izin verilmeyecektir.

Yargıtay, özel izin dönüşü yaşanan 1 saat 45 dakikalık gecikmeyi makul saymış ve bu nedenle hükümlü hakkında verilen disiplin cezası ve kapalıya iade kararına karşı yapılan şikayeti reddeden İnfaz Hakimliği kararını kanun yararına bozmuştur.

."..Suç tarihinde açık ceza infaz kurumunda hükümlü olarak bulunan ...'un, 01/02/2016 tarihinde başlayan 5 günlük izin süresinin bittiği günün teslim olma saatinden 1 saat 45 dakikalık bir gecikme ile cezaevine giriş yapması nedeniyle cezaevi görevlilerince tutulan tutanak üzerine hücreye koyma cezası ile cezalandırılarak kapalı ceza infaz kurumuna iade kararı verilmiş ise de; hükümlünün İzmir ilini bilmemesi nedeniyle seyahatinde aksiliklerle karşılaştığı yönündeki beyanlarına itibar edilerek 1 saat 45 dakikalık gecikmenin makul bir süre olduğunun kabul edilmesi gerektiği kaldı ki Yargıtay 7. Ceza Dairesinin 22/12/2014 tarihli ve 2014/32457 esas, 2014/21699 sayılı ilamında da benzer bir gecikmenin makul bir süre olarak kabul edildiği anlaşılması karşısında.." (1. CD. 2016/4396 E. 2016/4072 K.)

>> AÇIK CEZA İNFAZ KURUMUNA NAKİLLERDE FİRAR SAYILAN HALLER VE SONUÇLARI

>> DENETİMLİ SERBESTLİK SÜRECİNDE FİRAR SAYILAN HALLER VE SONUÇLARI

Esat Faruk BENLİ

Hukukçu