Hukuk Genel Kurulu'nun 2023/844 E., 2023/973 K. sayılı kararı

T.C.

Yargıtay

Hukuk Genel Kurulu

2023/844 E., 2023/973 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki Türk Patent ve Marka Kurumu Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu kararının iptali davasından dolayı, bozma kararı üzerine Ankara 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 21.04.2022 tarihli ve 2022/85 Esas, 2022/148 Karar sayılı direnme kararının bozulmasına ilişkin Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 24.05.2023 tarihli ve 2022/11-1006 Esas, 2023/517 Karar sayılı kararının, karar düzeltme yoluyla incelenmesi davalı vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, Hukuk Genel Kurulunca dilekçe, düzeltilmesi istenen karar ve dosyadaki ilgili bütün belgeler okunduktan sonra gereği düşünüldü:

Hukuk Genel Kurulunun kararında yer alan açıklamalara göre 6217 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 440 ıncı maddesinde sayılan sebeplerden hiçbirisine uygun olmayan karar düzeltme isteminin REDDİNE,

Aynı Kanunun 442/3 üncü ve 4421 sayılı Kanunun 4/b-1 maddeleri gereğince takdiren 1.470,00 TL para cezasının karar düzeltme isteyenden alınarak Hazineye gelir kaydedilmesine,

Karar düzeltme harcı peşin alındığından harç alınmasına yer olmadığına,

18.10.2023 tarihinde oy çokluğuyla kesin olarak karar verildi.

''K A R Ş I O Y''

Dava, davacının "EUROPATENT+şekil" ibareli 36, 41 ve 42 sınıflardaki marka başvurusunun bir kısım alt sınıflar yönünden reddi üzerine itiraz edilen Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulunca, itiraz edilmeyen ve yayımlanmasına karar verilen diğer alt sınıflar yönünden YİDK'nın mutlak red hukuki sebebine dayalı ve kamu düzeni mülahazasıyla başvurunun tümden reddine karar verilip veremeyeceğine ilişkindir.

Marka tescilinde mutlak red nedenleri mülga 556 sayılı KHK 7 nci maddesinde de düzenlenmiş olup, bu nedenler, işaretin marka olma özelliği ile yakından ilgilidir. Maddede açıkça ifade edildiği gibi bu nedenler ayırt etme gücü bulunmayan, ticaret hayatında herkes tarafından kullanılan, halkı yanıltan, genel ahlaka, kamu düzenine ve dini değerlere aykırı markaların tescil edilmesini önlemektedir.

Dava konusu markanın 556 sayılı KHK 7/f maddesinde belirtildiği üzere halkı yanıltacak nitelikte olduğu hususunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.

Mutlak red nedenleri, toplumun menfaatlerini korur nitelikte olduğundan Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından resen dikkate alınır. Kurum tarafından resen dikkate alınan bu husus, uyuşmazlığın yargıya intikal etmesi hâlinde Mahkemelerce bu sebeplerin bir def'î değil, itiraz niteliğinde olduğundan kendiliğinden dikkate alınarak incelenmesi gerekir.

Mülga 556 sayılı KHK 7 nci maddesinde düzenlenen red sebepleri, kamu düzeni ve kamu yararı ile ilgili olup, başvurunun ve kişilerin iradelerine bakılmaksızın Kurum tarafından her aşamada kendiliğinden incelenmesi gereken hükümlerdir.

Başvurudan tescil aşamasına kadar olan süreçte, idare, kamu düzeni ile ilgili kararları her aşamada almak durumundadır. İtirazen önüne gelmemiş olsa bile YİDK kamu düzeni ile ilgili hukuka aykırılık halini resen değerlendirmelidir.

Aksi düşüncenin kabulü hâlinde, Kurumun nihai karar organı olan YİDK'nın önüne gelen dosyada, mutlak red nedenlerini görmüş olmasına rağmen giderememesi, 556 sayılı KHK 43 üncü maddesi gereğince onaylamış olduğu marka tescil başvurusu için kamu düzenine aykırılık sebebiyle hükümsüzlük davası açmasının düşünülmesi KHK hükümlerinin hedeflediği sonuç değildir.

Önce kamu düzeninin bozulması, daha sonra tekrar tesisi için dava yolu ile sonuç alınmaya çalışılması kabul edilemez bir durumdur.

Böyle bir sonuç doğmadan, idare tarafından kesin karar verilene kadar, her aşamada kamu düzenine aykırılığın kurum tarafından engellenebilmesi gereklidir.

Açıklanan nedenlerle, davalı kurum karar düzeltme isteminin kabulü ile bozma kararının kaldırılarak yerel mahkeme direnme kararının onanmasına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar düzeltme isteminin reddine ilişkin sayın çoğunluk görüşüne karşıyım.