Hukuk Genel Kurulu'nun 2023/836 E., 2023/972 K. sayılı kararı

T.C.

Yargıtay

Hukuk Genel Kurulu

2023/836 E., 2023/972 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

1. Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı, bozma kararı üzerine Antalya 2. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 18.03.2015 tarihli ve 2014/359 Esas, 2015/295 Karar sayılı direnme kararına ilişkin temyiz isteminin süresinde olmadığına dair ek kararın onanmasına dair Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 26.04.2023 tarihli ve 2023/11-192 Esas, 2023/374 Karar sayılı kararının, karar düzeltme yoluyla incelenmesi davalı ... vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, Hukuk Genel Kurulunca dilekçe, düzeltilmesi istenen karar ve dosyadaki ilgili bütün belgeler okunduktan sonra gereği düşünüldü:

2. Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında işin esasına geçilmeden önce karar düzeltmeye konu Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 26.04.2023 tarihli ve 2023/11-192 Esas, 2023/374 Karar sayılı kararında karar düzeltme yolunun açık olduğu belirtilmiş ise de 6217 sayılı Kanunun 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa (6100 sayılı Kanun) eklenen “Geçici Madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 440/III-1 maddesi gereğince miktar veya değeri belli bir tutardan az olan davalara ait hükümlerin onanması veya bozulmasına ilişkin kararlara karşı karar düzeltme yolunun kapalı olduğunun düzenlenmesi karşısında, davalı ... vekili tarafından yapılan karar düzeltme isteminin miktar itibariyle incelenmesinin mümkün olup olmadığı hususu ön sorun olarak tartışılıp değerlendirilmiştir.

3. Bilindiği üzere, 21.07.2004 tarihli ve 25529 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak, öngördüğü istisnalar dışındaki hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe giren, 14.07.2004 tarih ve 5219 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, yürürlük tarihinden sonra mahkemelerce verilen hükümler yönünden 1086 sayılı Kanun’un 427 nci maddesindeki temyiz (kesinlik) sınırını bir milyar TL, yine yürürlük tarihinden sonra Yargıtay Daireleri ve Hukuk Genel Kurulunca temyiz incelemesi sonucunda verilen kararlara karşı karar düzeltme yoluna gidilebilmesi için 440/III-1 maddesinde aranan parasal sınırı da altı milyar TL olarak değiştirmiştir. 5219 ve 5236 sayılı Kanunlara göre katsayı artışı uygulanarak bu sınırlar yıllar itibariyle artırılmıştır.

4. 16.07.1981 tarihli ve 2494 sayılı Kanun'un geçici maddesi ile temyiz ve karar düzeltme sınırlarına ilişkin değişikliklerin, Kanun’un yürürlüğe girmesinden sonra verilecek nihai kararlara yönelik temyiz ve karar düzeltme istemleri hakkında uygulanacağı belirtilmiş; dolayısıyla, dava hangi tarihte açılmış olursa olsun, temyiz ve karar düzeltme sınırlarının saptanmasında, hakkında bu yollara başvurulan hükmün verildiği tarihteki yasal durumun esas alınacağı kabul edilmiştir.

5. Bu durumda; bir mahkeme kararının temyiz edilip edilemeyeceği veya Yargıtay kararına karşı karar düzeltme yolunun açık olup olmadığı belirlenirken, temyiz ya da karar düzeltme hakkının doğduğu (kararın verildiği) tarihteki hukuksal durum esas alınmalı; temyiz ya da karar düzeltme istemine konu karar tarihinde yürürlükte bulunan kanun hükmü temyiz veya karar düzeltme sınırı yönünden hangi düzenlemeyi içeriyor ise ona bağlı kalınmalıdır.

6. Buradaki "karar" ifadesinin, mahkemenin Özel Daire bozmasına karşı verdiği direnme kararını ve ek kararı, ayrıca Hukuk Genel Kurulunun direnme kararı veya ek karar üzerine verdiği kararı da kapsayacağında duraksama bulunmamaktadır.

7. 6217 sayılı Kanun’un 30 uncu maddesi ile 6100 sayılı Kanun’a eklenen “Geçici Madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Kanun’un 440 ıncı maddesindeki parasal sınır, 5236 sayılı Kanun’un 19 uncu maddesi ile 1086 sayılı Kanun’a eklenen “Ek Madde 4” ile öngörülen yeniden değerlendirme oranları dikkate alındığında, düzeltilmesi istenen Hukuk Genel Kurulu kararının tarihi itibariyle karar düzeltme sınırı (2023 yılı için) 79.870,00 TL'dir.

8. Somut olayda davacı vekili tarafından 53.926,78 TL tazminatın davalılardan tahsili talep edilmiş; mahkemece direnme kararında; bu miktarın (53.926,78 TL) davalılar ... ve ...’tan tahsiline karar verilmiştir. Davalılar ... ve ... vekilinin direnme kararına yönelik temyiz istemi mahkemece verilen 15.06.2015 tarihli ek karar ile reddedilmiştir. Ek kararın da temyiz edilmesi üzerine Hukuk Genel Kurulunca ek kararın onanmasına karar verilmiştir. Davalı ... vekili tarafından bu kez karar düzeltme isteminde bulunulmuş ise de; karar düzeltmeye konu edilen tazminat miktarı 79.870,00 TL’nin altında olduğundan, bu davalı yönünden karar düzeltme yoluna gidilmesi miktar itibariyle mümkün değildir.

9. Bu durumda 1086 sayılı Kanun’un 440/III-1 maddesindeki karar düzeltme ile ilgili parasal sınırın altında olan davalara ait hükümlere ilişkin Yargıtay kararları hakkında karar düzeltme yoluna başvurulamayacağından, davalı ... yönünden yapılan karar düzeltme dilekçesinin reddi gerekmektedir.

10. Öte yandan karar düzeltmeye konu Hukuk Genel Kurulu kararında karar düzeltme yolunun açık olduğu belirtilmiş ise de bu hususun maddi hatadan kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Hemen belirtilmelidir ki kanunda karar düzeltme yolu kapalı olduğu öngörülen kararlara karşı maddi yanılgı ile bu hakkın verilmesi suretiyle bir taraf lehine oluşan haksız kazanım, bu kez karar düzeltme yolunun kapalı olması nedeniyle karşı taraf lehine oluşan kazanılmış hakkın ihlaline yol açabilecektir. Bu durum hukuk devleti olmayı sağlayan ve belli bir kişiyi hedef almadan, aynı durumda olan herkese uygulanması gereken kurallar koymayı zorunlu kılan "kanunların genelliği" ve Anayasa'nın 10 uncu maddesinde düzenlenen "eşitlik" ilkelerine de aykırılık oluşturacaktır.

11. Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında; her ne kadar miktar itibariyle karar düzeltme sınırının altında olsa da karar düzeltmeye konu Hukuk Genel Kurulu kararında karar düzeltme yolunun açık olduğunun belirtilmesi karşısında ön sorunun bulunmadığı ve karar düzeltme isteminin incelenmesi gerektiği görüşü ile; mahkemenin ek kararının Hukuk Genel Kurulunca onanması ile direnme kararına ilişkin temyizin ortadan kalktığı, dolayısıyla ortada bir temyiz bulunmadığından ön sorunun da bulunmadığı görüşü ileri sürülmüş ise de bu görüşler, Kurul çoğunluğu tarafından benimsenmemiştir.

12. O hâlde Hukuk Genel Kurulunca verilen ek kararın onanmasına ilişkin kararına karşı karar düzeltme yolunun miktar itibariyle kapalı olması nedeniyle davalı ... vekilinin karar düzeltme dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.

KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davalı ... vekili tarafından verilen karar düzeltme dilekçesinin Hukuk Genel Kurulunca verilen kararın miktar itibariyle kesin olması nedeniyle REDDİNE,

İstek hâlinde karar düzeltme harcının yatırana geri verilmesine,

18.10.2023 tarihinde oy çokluğuyla kesin olarak karar verildi.