Hukuk Genel Kurulu'nun 2023/770 E., 2023/1274 K. sayılı kararı

T.C.

Yargıtay

Hukuk Genel Kurulu

2023/770 E., 2023/1274 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Yargıtay 4. Hukuk Dairesi (İlk Derece Mahkemesi Sıfatıyla)

SAYISI : 2021/84 E., 2022/25 K.

KARAR : Davanın reddine

1. Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı Yargıtay 4. Hukuk Dairesince ilk derece mahkemesi sıfatıyla yapılan yargılama sonunda, davanın esastan reddine karar verilmiştir.

2. Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği düşünüldü:

I. YARGILAMA SÜRECİ

Davacı İstemi

4. Davacı vekili Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesine sunduğu dava dilekçesinde; müvekkilinin ... San ve Özel ... San Eğitim Hiz. Bilgi Gıda ve San. Tic. Ltd. Şti. aleyhine icra takibi başlatması sonrasında borçluların konkordato istemiyle açtığı Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/686 Esas sayılı dosyasında konkordato talebinin reddine karar verildiğini, kararın tarafların istinaf başvurusunda bulunmaması üzerine kararın 15.05.2019 tarihinde kesinleştiğini, icra takibi kesinleşmesine rağmen borçluların mahkemedeki avansı üzerine haciz koydurulması talebinin icra müdürlüğü tarafından kararın kesinleşmesinin beklenilmesi gerektiği belirtilerek reddedildiğini, sonradan mahkemece verilen tedbirlerin kaldırılmasına dair yazının sunulduğunu ancak yine talebin kabul edilmediğini, bu arada başka icra dosyasından mahkemede bulunan avans üzerine haciz konulması nedeniyle müvekkilinden sonraki sırada olan alacaklıya ödeme yapıldığını, sıra cetveli icra müdürlüğünce yapılması gerekirken 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 140 ıncı maddesine uygun davranılmayarak Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi başkanı tarafından düzenlendiğini, bu nedenle müvekkilinin zarara uğratıldığını ileri sürerek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 35.633,85 TL maddi tazminatın tahsilini talep etmiştir.

Davalı Cevabı

5. Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı süresinin dolduğunu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 46 ncı maddesinde aranan yasal şartların oluşmadığını, davacının iddiasını ispatlayan yeterli delil sunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.

Görevsizlik Kararı

6. Ankara 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 28.01.2020 tarihli ve 2019/287 Esas, 2020/21 Karar sayılı kararı ile; tüm dosya kapsamına göre 6100 sayılı Kanun’un 47 nci maddesi gereğince mahkemenin görevsiz olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden usulden reddine, başvurulması hâlinde dosyanın görevli ve yetkili Yargıtayın ilgili dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.

7. Davacı vekilinin dosyanın görevli ve yetkili Yargıtayın ilgili dairesine gönderilmesini talep etmesi üzerine dosyanın gönderildiği Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin (İlk Derece Mahkemesi sıfatıyla) 02.06.2020 tarihli ve 2020/1 Esas, 2020/1 Karar sayılı kararı ile; konkordato ve sıra cetveline ilişkin davaların esasına yönelik temyiz inceleme görevi Yargıtay 23. Hukuk Dairesine ait olup 6100 sayılı Kanun’un 47 nci maddesine göre Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin (İlk Derece Mahkemesi sıfatıyla) görevli olduğu gerekçesiyle davanın görevsizlik nedeniyle usulden reddine, dosyanın görevli Yargıtay 23. Hukuk Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.

8. Yargıtay (Kapatılan) 23. Hukuk Dairesinin (İlk Derece Mahkemesi sıfatıyla) 08.12.2020 tarihli ve 2020/3 Esas, 2020/1 Karar sayılı kararı ile; ihbar olunan Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi başkanının yargılama sırasında Yargıtay üyesi seçilerek göreve başlaması nedeniyle 6100 sayılı Kanun’un 47 nci maddesine göre Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin (İlk Derece Mahkemesi sıfatıyla) görevli olduğu gerekçesiyle davanın görevsizlik nedeniyle usulden reddine, karar kesinleştiğinde ve süresi içinde talep hâlinde dosyanın görevli Yargıtay 4. Hukuk Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.

Özel Daire Kararı

9. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 05.04.2022 tarihli ve 2021/84 Esas, 2022/25 Karar sayılı kararı ile; “..Somut olayda sorumluluğa dayanak yapılan olgular, Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi başkanı olan ihbar olunanın İİK'nun 140. maddesine uygun davranmayarak sıra cetvelini kendisinin yaptığı, sıra cetvelinin icra müdürlüğünce yapılması gerektiği, yargılama faaliyetinden maddi zararlarının doğduğu iddialarıdır.

Tazminat istemi, yasa yolları düzenlenmiş bulunan yargısal işlem ve kararlara ilişkindir. Davacının iddiası ve gelişim biçimi itibariyle hukuki süreç işlemiştir. Davacı, HMK 46. maddede sayılan sınırlı hukuki sorumluluk nedenlerinin eldeki davada gerçekleştiğini kanıtlayamamıştır. Hal böyle olunca davanın reddine karar vermek gerekmiştir.

Öte yandan HMK’nun 49. maddesi uyarınca, davanın esastan reddi halinde disiplin para cezasına hükmedilmesi gerektiğinden, bu konuda dava konusu olayın gelişim biçimi ve dosyaya yansıyan olgular göz önünde bulundurulmuş, 1.000,00-TL disiplin para cezasının verilmesinin uygun olacağı değerlendirilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Yukarıda gösterilen nedenlerle;

1-HMK'nun 46. maddesindeki şartlar oluşmadığından davanın esastan reddine,

2-HMK'nun 49.maddesine göre takdiren 1.000,00-TL disiplin para cezasının davacıdan tahsiline ve hazineye gelir kaydedilmesine,

3-Alınması gereken 80,70-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 608,54-TL'den mahsubuna, kalan 527,84-TL'nin istek halinde davacıya iadesine,

4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 7.425,00-TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,

5-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,..” karar verilmiştir.

Kararın Temyizi

10. Özel Daire kararı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

II. GEREKÇE

11. Dava, 6100 sayılı Kanun’un 46 ncı maddesine dayalı tazminat istemine ilişkindir.

12. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 46 ncı maddesinde sorumluluk nedenleri sınırlı olarak sayılmıştır. Anılan maddede “(1) Hâkimlerin yargılama faaliyetinden dolayı aşağıdaki sebeplere dayanılarak Devlet aleyhine tazminat davası açılabilir:

a) Kayırma veya taraf tutma yahut taraflardan birine olan kin veya düşmanlık sebebiyle hukuka aykırı bir hüküm veya karar verilmiş olması.

b) Sağlanan veya vaat edilen bir menfaat sebebiyle kanuna aykırı bir hüküm veya karar verilmiş olması.

c) Farklı bir anlam yüklenemeyecek kadar açık ve kesin bir kanun hükmüne aykırı karar veya hüküm verilmiş olması.

ç) Duruşma tutanağında mevcut olmayan bir sebebe dayanılarak hüküm verilmiş olması.

d) Duruşma tutanakları ile hüküm veya kararların değiştirilmiş yahut tahrif edilmiş veya söylenmeyen bir sözün hüküm ya da karara etkili olacak şekilde söylenmiş gibi gösterilmiş ve buna dayanılarak hüküm verilmiş olması.

e) Hakkın yerine getirilmesinden kaçınılmış olması.” düzenlemesi bulunmaktadır.

13. Somut olayda 6100 sayılı Kanun’un 46 ncı maddesinde sınırlı sayıda belirtilen sorumluluk sebeplerinden hiçbiri bulunmadığından ve hâkimlerin yargılama faaliyetinden dolayı tazminat şartları oluşmadığından Özel Dairece davanın reddine karar verilmesi yerindedir.

14. Hâl böyle olunca, yapılan açıklamalara, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bilgi ve belgelere, Daire kararında açıklanan gerektirici nedenlere, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, usul ve yasaya uygun olduğu tespit edilen Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararın onanması gerekir.

III. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararın ONANMASINA,

Harç peşin alındığından harç alınmasına yer olmadığına,

20.12.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.